بازتاب هشتم از سلسله دورهمی‌های استارت‌آپی “انعکاس” با موضوع “از جذب تا ماندگاری؛ هنر مدیریت سرمایه انسانی در استارتاپ‌ها” با حضور محمدحسن شهرمیانی، مدیرعامل رهنما کالج، روز یکشنبه ۱۴ بهمن‌ماه ۱۴۰۳ در مجتمع فناوری امید پارک علم و فناوری دانشگاه شریف برگزار شد.
در ابتدای برنامه، محمدحسن شهرمیانی، مدیرعامل رهنما کالج، به معرفی خود پرداخت و گفت: بیش از ۱۷ سال در حوزه مدیریت منابع انسانی فعالیت کردم و مدتی که به عنوان مدیر منابع انسانی گروه سرمایه‌گذاری رهنما فعالیت داشتم رسالت و مأموریتی که ما در حوزه منابع انسانی داشتیم، این بود که بتوانیم از این شرکت‌ها حمایت کنیم و مهم‌ترین دغدغه‌مان جذب نیروی انسانی بود. در مسیر کار به این نتیجه رسیدیم که به‌جای استفاده از روش‌های مرسوم در حوزه HRبرای نیاز استارتاپ‌ها، باید به این فکر کنیم که چطور می‌توانیم افراد را پرورش دهیم و توانمند کنیم تا در آینده بتوانیم آن‌ها را استخدام کنیم. اینجا بود که ایده رهنما کالج شکل گرفت. در طول این سالها که به‌طور متمرکز به‌عنوان مدیرعامل رهنما کالج فعالیت می‌کنم، دغدغه اصلی من بحث منابع انسانی بوده است و رهنما کالج کسب‌وکاری است که مهم‌ترین مأموریتش را توانمندسازی افراد میداند.
در ادامه، استارت‌آپ‌های حاضر در دورهمی از جمله مایاتگ، زیتاتک، گپ‌جی‌پی‌تی، آذر منیزیم شریف، تراز تأمین، بیومدپلیمر، دُریار، زیست پلاسمای شریف، سونرژی، بیزینس بانک، استلنز، زلال درفام، چکار، واژه، مادلیران، یارا، سلامت‌مند و سفرکلاب به معرفی فعالیت‌های خود پرداختند و سؤالات و دغدغه‌های خود را درباره مسائل مرتبط با جذب و نگهداری نیروی انسانی و مدیریت تیم‌ها مطرح کردند.
در بخش دوم، محمدحسن شهرمیانی نکات ارزشمندی از تجربیات خود بیان کرد و از جمله موضوعات مهمی که به آن‌ها پرداخت؛ مهارت‌های HR یک هم‌بنیان‌گذار، نحوه استخدام و مدیریت تیم در مراحل اولیه، نحوه مدیریت چالش رقابت با شرکت‌های بزرگ و ….
خلاصه کلیدی از موضوعات مطرح شده؛
مهارت‌های HR یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی است که یک هم‌بنیان‌گذار (Co-founder) باید داشته باشد. این مهارت‌ها در مرحله‌ی توسعه و مقیاس‌پذیری (Scaling) استارت‌آپ نقش تعیین‌کننده‌ای در ماندگاری تیم و موفقیت کسب‌وکار دارند. منابع انسانی بخشی است که باید برای آن وقت صرف کنید و به اهمیت آن در مسیر رشد توجه داشته باشید.
همچنین الزاماً بزرگ شدن تیم و افزایش تعداد افراد، یک ارزش مثبت محسوب نمی‌شود. استارت‌آپ‌ها باید در گسترش تیم خود با دقت و حتی خساست عمل کنند، زمان زیادی برای جذب افراد جدید صرف کنند و تا حد امکان از بزرگ شدن تیم پرهیز کنند. مهم این است که روی توانمندی افراد تمرکز کنید و بر اساس شایستگی‌ها استخدام کنید.
یکی از موضوعات مهمی که او به آن اشاره کرد، چالش رقابت با شرکت‌های بزرگ بود:
مهم‌ترین دلیل اینکه برخی افراد تمایلی به همکاری با استارت‌آپ‌ها ندارند، این است که شرکت‌های بزرگ می‌توانند آن‌ها را با حقوق‌های بالا جذب کنند. اما راه‌حل این چالش توجه به انگیزه‌های افراد است. پیشنهاد من این است که به افراد جونیور (Junior) اعتماد کنید. آن‌ها انگیزه بیشتری دارند، وقت و تلاش بیشتری صرف می‌کنند و وفاداری بالاتری نشان می‌دهند. در کنار این، می‌توانید از افراد سینیور (Senior) و متخصص به‌عنوان مشاور استفاده کنید.
محمدحسن شهرمیانی همچنین تأکید کرد:
استخدام و مدیریت افراد یک فرآیند لحظه‌ای نیست. شما باید همواره به شناسایی استعدادهای جدید فکر کنید. گاهی فردی که امروز نمی‌تواند در تیم شما باشد، فردا می‌تواند نقشی مهم ایفا کند. همچنین ترک تیم توسط برخی افراد، حتی اگر توانمند باشند، یک واقعیت طبیعی است. همان‌طور که از جذب یک فرد خوب خوشحال می‌شوید، باید آمادگی پذیرش ناراحتی رفتن او را هم داشته باشید. پذیرش این واقعیت که افراد یک روزی تیم را ترک خواهند کرد، به شما کمک می‌کند تا این تهدید را به یک فرصت تبدیل کنید. همان‌طور که در فرآیند استخدام دقت می‌کنید، نباید در تصمیم‌گیری برای خروج افراد مردد باشید. اگر فردی دیگر با تیم همسو نیست و حضورش به ضرر تیم است، باید تصمیم جدی بگیرید.
ایشان در ادامه چهار نکته کلیدی را برای مدیریت منابع انسانی مطرح کرد: شفافیت حقوقی و قراردادی، اهمیت فرآیند استخدام، فرهنگ سازمانی، تعامل و گفتگو
اگرچه دغدغه‌ی حقوق ماهیانه برای بسیاری از افراد مهم است، اما تعلق خاطر به تیم و معنادار بودن کار می‌تواند دلیل اصلی ماندگاری افراد باشد. شفاف بودن مسیر کاری و اهداف سازمان به افراد انگیزه می‌دهد تا در کنار شما بمانند.
در مورد جذب هم‌بنیان‌گذار (Co-founder) نیز توضیح دادند که:
استخدام یک هم‌بنیان‌گذار فرآیندی پیچیده است. بهترین راه برای پیدا کردن یک Co-founder، استفاده از شبکه ارتباطی (Network) و شناخت افرادی است که به آن‌ها اعتماد دارید. افرادی که روحیه کارآفرینی دارند، کمتر پیدا می‌شوند و این چالشی بزرگ برای جذب است.
در ادامه افزودند:
مدیریت منابع انسانی شبیه به یک مشاور املاک است؛ همیشه باید گزینه‌هایی برای استخدام در نظر داشته باشید.
استخدام یک Co-founder باید از طریق تعاملات و اجتماعات حرفه‌ای شکل بگیرد.
کار کردن یک فرآیند موقتی یا سطحی نیست؛ بلکه یک تلاش درونی است.
لازم به ذکر است، “انعکاس” از جمله سلسله دورهمی‌های استارت‌آپی شتاب‌دهنده پارک علم و فناوری شریف است که با هدف بازتاب تخصص و تجربه در مسیر کارآفرینی به مقایسه و چگونگی مسائل کسب‌وکاری در هر مرحله می‌پردازد تا با همفکری و تبادل نظر افراد، به کشف راه‌حل‌های مناسب دست پیدا کنند.
