چهارمین جلسه از مجموعه دورهمی‌های انعکاس با محوریت «راهبردهای عبور از بحران» روز یک‌شنبه 19 مرداد 1404 به صورت آنلاین و با حضور دکتر سید کامران باقری برگزار شد. دورهمی‌های انعکاس، از جمله دورهمی‌های استارت‌آپی شتاب‌دهنده پارک علم و فناوری شریف است که با توجه به شرایط کنونی، 5 بازتاب خود را به بررسی ابعاد مختلف مدیریت بحران در استارت‌آپ‌ها و کسب‌وکارها اختصاص داده است.
در چهارمین گام از این مجموعه دورهمی‌ها، دکتر کامران باقری، مدیرعامل شرکت هوش مصنوعی اسمایلینو و متخصص مدیریت نوآوری، به بیان تجربه‌های خود با موضوع «تصمیم‌گیری استراتژیک در مدیریت کسب‌وکار» پرداخت. او سخنان خود را با مرور تجربه‌های شخصی در هدایت تیم اسمایلینو و راهبردهای به کار گرفته در عبور از شرایط مختلف آغاز کرد.
دکتر باقری توضیح داد که در اسمایلینو چگونه با ایجاد فرهنگ سازمانی قوی و تعامل مؤثر با اعضای تیم توانسته از تعدیل گسترده نیرو جلوگیری کند و هم‌زمان با تغییر استراتژی و تعامل سازنده با سرمایه‌گذاران، محصولی که در آستانه شکست بود را دوباره به مسیر رشد بازگرداند. وی همچنین به چالش‌های جدی در تأمین مالی و راهکارهایی که برای عبور از فشارهای اقتصادی به کار برده‌اند اشاره کرد.
براساس تجربه مواجه با وقوع تغییرات محیطی، دکتر باقری پنج اثر قابل توجه و اصلی بر کسب‌وکار را به این ترتیب صورت‌بندی کرد:
- پیش‌فرض‌ها به خصوص در مدل کسب‌وکار به هم می‌ریزد.
- سرمایه‌گذاری متوقف می‌شود.
- خریداران مردد می‌شوند و در بازار و مشتریان تغییراتی رخ می‌دهد.
- وصول مطالبات به تاخیر می‌افتد.
- تمرکز تیم به هم می‌ریزد.
این شرایط نیازمند بازنگری در مدل کسب‌وکار است؛ زیرا فرضیات اولیه درباره بازار، رفتار مشتریان، مدل درآمدی و … ممکن است دیگر اعتبار نداشته باشند و یا تغییر کنند. وی تأکید کرد که این بازنگری به معنای عقب‌نشینی نیست و بحران می‌تواند فرصتی تازه باشد: «برندگان کسانی هستند که سریع‌ترین بازنگری را در فرضیات خود انجام دهند».
او همچنین نقش فرهنگ سازمانی را حیاتی توصیف کرد و گفت: «فرهنگی که پیش از بحران شکل گرفته باشد، در بحران به ستون پایداری سازمان تبدیل می‌شود». دکتر باقری بر داده‌محور بودن در مدیریت بحران نیز تأکید کرد و داده‌ها را همچون حسگرهایی دانست که سیگنال‌های لازم برای تصمیم‌گیری سریع‌تر و دقیق‌تر به مدیران می‌دهد.
در ادامه، دکتر باقری «چابکی راهبردی» (Strategic Agility) را رویکردی مناسب برای استارت‌آپ‌ها معرفی کرد. به گفته او، این رویکرد بر سه ستون اصلی استوار است:
- دید بلند مدت (قطب نما)
داشتن یک دید بلند مدت (Vision) در میان اعضای تیم می‌تواند حتی در هنگام تغییر مدل کسب‌وکار، مسیر کلی پیشرفت را حفظ کند و پایداری بر روی این دید بلند مدت، عبور از شرایط طوفانی را ممکن می‌سازد.
- تصمیم‌گیری سریع با شواهد کافی
در اکثر شرایط، تمام داده‌های لازم برای تصمیم‌گیری به طور کامل در اختیار نیست. بنابراین طبق این اصل، به خصوص بنیان‌گذاران باید بتوانند براساس حدود 70% داده‌های مورد نیاز، تصمیم‌گیری در موضوعات مختلف را انجام دهند به شرط آنکه با دید بلند مدت هم‌سویی داشته باشد.
- توان چرخش (Pivot) یا تخته گاز (Double Down)
بر طبق داده‌های موجود و بر اساس دید بلند مدت، باید بنیان‌گذاران قدرت و جسارت تغییر مسیر اساسی یا بهره‌گیری حداکثری از فرصت‌های ایجاد شده را داشته باشند.
در بخش پایانی جلسه، شرکت‌ها و استارت‌آپ‌های عضو پارک علم و فناوری شریف که شرکت‌کنندگان این دورهمی را تشکیل می‌دهند، به پرسش و پاسخ درباره چالش‌های خود درباره موضوعات مذکور پرداختند. دکتر باقری در پایان صحبت‌ها به سختی و فشاری که بر دوش استارت‌آپ‌ها قرار دارد، اشاره کردند و کاری که این کسب‌وکارها انجام می‌دهند و تاثیری که بر اکوسیستم و اقتصاد ایجاد می‌کنند را ارزشمند دانستند.
