آینده اقتصاد در دست جوانان و استارتاپها است. این بخشی از گفتههای مجید دهبیدیپوراست. او با اشاره به رشد شرکتهای دانش بنیان در چند سال گذشته میگوید شرکتهایی که از دل دانشگاه صنعتی شریف شکل گرفتند ترجیح دادند محل استقرارشان جایی اطراف دانشگاه باشد بهطوری که امروز بسیاری از واحدهای اطراف دانشگاه محل استقرار شرکتهای دانشبنیان و استارتاپها است. آنطور که آمارهای رئیس پارک علم و فناوری صنعتی شریف میگوید حدود ۵۰۰ شرکت اطراف دانشگاه شریف جمع شده است. در ادامه مصاحبه روزنامه ایران با رئیس پارک علم و فناوری شریف را میخوانید:
اتفاقی در اطراف دانشگاه شریف در حال وقوع است اینکه دانشجویان بعد از فارغالتحصیلی علاقهمندند کسب و کار خودشان را نزدیک دانشگاه داشته باشند آیا این پدیده خاص است؟
این مسأله که در اطراف دانشگاه شریف شاهد آن هستیم یک جریان ارگانیک است به این معنا که در طول ۲۰ سال فرآیند کار آفرینی در دانشگاه شریف شکل گرفته است اما در ۴ یا ۵ سال اخیر این حرکت شتاب بیشتری داشته است. بنابراین باید بگویم که این جریان ریشه دار است و در دو دهه اخیر شرکتها آمدند و اطراف دانشگاه مستقر شدند. اما آمارهای ما میگوید در ۵ سال اخیر شرکتهای استارتاپی رشد بسیاری داشتند.
چرا؟
در این خصوص باید به چند موضوع اشاره کنم. از سال ۷۹ تاکنون مرکز کارآفرینی در دانشگاه شکل گرفته است. در حقیقت اولین مرکز کار آفرینی در دانشگاه شریف راهاندازی شده است و در طول این سالها مرکز کارآفرینی توسعه پیدا کرده است و نهادسازی خوبی هم انجام شده است در واقع یکی از کارهایی که دانشگاه انجام داده موضوع توسعه نهادی است. برای توضیح بیشتر باید بگویم در سال ۷۹ مرکز کارآفرینی، سال ۸۳ مرکز رشد، سال ۸۸ صندوق پژوهش و فناوری، سال ۹۲ شتاب دهنده شریف، سال ۹۲ مجتمع خدمات فناوری و در سال ۹۵ پارک علم و فناوری راهاندازی شد. وقتی به سالهای گذشته نگاه میکنید متوجه میشوید که دانشگاه برای این ظرفیت نهادسازی کرده است.هر یک از این نهادها هم برای دانشجویان فعالیت خاصی را انجام میدهند مثلاً مرکز کارآفرینی، کارش ترویج کارآفرینی و توانمندسازی دانشجویان است. این مرکز تجربیات موفق دیگر دانشجویان را برای سال اولیها تشریح میکند و توضیح میدهد که فارغالتحصیلان ما چگونه کار میکند. این مرکز به دانشجویان ترم یک جسارت فعالیت میدهد تا آنها گام اول زندگیشان را محکم بردارند. موضوع دیگر اگر دانشجویی علاقهمند به کارآفرینی بود وارد این مرکز میشود و آموزشهای لازم را میبیند. این برنامه هر سال دانشگاه برای ورودیهای سال اول است یعنی ما به دانشجویانمان میگوییم در کنار درس خواندن به موضوع کار آفرینی هم باید فکر کنند. اگر دانشجوی شریف توانمندیهای لازم را در مرکز کارآفرینی بهدست آورد میتواند برای کسب و کار خودش وارد مرکز رشد شود. در مرکز رشد فعالیت دانشجو شرکتش را ثبت میکند ما در مرکز رشد به دانشجو فضا میدهیم در این مرکز دانشجو با بحث بازاریابی و توانمندسازی آشنا میشود و خیلی از دانشجویان در مرکز رشد موفق میشوند و شرکتشان را توسعه میدهند و برخیهای دیگر هم نه. وقتی در مرکز رشد دانشجو توانست به سود دهی برای شرکتش دست پیدا کند به مجتمعهای فناوری میرود که شما در اطراف دانشگاه این مجتمعها را میبینید. در واقع این مجتمعها محل استقرار شرکتهای میشوند که از این فرایند بیرون میآیند، البته در این روند زمانی دانشجو نیاز به حمایت بیشتری دارد و ما شتابدهندهها را ایجاد کردیم. شتابدهندهها یک فضای اشتراکی است دانشجویان میز را از دانشگاه اجاره میکنند و چند نفری در یک دوره ۶ ماهه روی موضوعی کار میکنند اگر به درآمدزایی برسند که میروند برای خودشان شرکتی میزنند. ما در شتابدهندهها به دانشجویان خدمات مالی هم میدهیم.
این تسهیلاتی که در دوران دانشجویی دریافت میکنند آیا به دانشگاه برمیگردد؟
ما در شتابدهندهها فقط کمک میکنیم و منتظر بازخورد مالی نیستیم.
آیا این مراکز باید نزدیک دانشگاه باشند؟
وقتی در دنیا نواحی نوآوری را بررسی میکنیم همه این مراکز در کنار دانشگاه هستند. نواحی نوآوری کارشان ارتباط با نیروی انسانی و نخبه است طبیعی است که در کنار دانشگاه باشد. نکته دوم فعالیتهای حمایت گرانه و توسعهای دانشگاه است. دانشگاه نهادهایی ایجاد کرده که از این نواحی حمایت کند و چون این تسهیلات در دانشگاه ایجاد شده این نواحی افزایش پیدا کردهاند. برنامههای توسعهای معاونت علمی هم تأثیرگذار بوده است. برنامههای پارک علم و فناوری در چند سال اخیر با رویکرد توسعه بخش خصوصی است و باید بخش خصوصی در این زمینه برنامهریزی کند. البته اگر حجم شرکتهای اطراف شریف زیاد است به خاطر دسترسی به وسایل حمل و نقل عمومی است.
آماری دارید که چند شرکت در کنار دانشگاه شریف راهاندازی شده است؟
۵۰۰ شرکت در اطراف دانشگاه وجود دارد که این شرکتها فناورانه، استارتاپ و شرکت فنی و مهندسی هستند. یکی از نکات مهم این است که این شرکتها از دانشجویان استفاده میکنند؛ درون دانشگاه نیروی جوان با استعداد و نوآور وجود دارد این شرکتها وقتی میآیند کنار دانشگاه به خاطر منبع انسانی است. الان شرکتهایی که اینجا هستند حجم زیادی از کارورزهایی که دارند دانشجویان است.
۵ سال قبل چند شرکت وجود داشت؟
فکر میکنم تعداد اینها ۲۰۰ شرکت بوده است.
دانشگاه برای زمینهای اطراف دانشگاه تصمیمی دارد؟
خیر.وقتی مراکز و نواحی نوآوری را در دنیا بررسی میکنیم متوجه میشویم که این نواحی در تعامل با کار و زندگی مردم هستند. ما معتقدیم مردم منطقه باید زندگیشان را بکنند؛ بنابراین ما اگر در اطراف دانشگاه یک مجموعهای ایجاد میکنیم اولین کاری که باید انجام دهیم این است که مسائل فرهنگی و اجتماعی آنجا را بررسی کنیم .البته برای ما مهم است که مردم آسیبی نبینند. خوشبختانه این را مردم بخوبی میدانند منطقهای که در آن سرمایه جریان داشته باشد آباد میشود. این منطقه هم ۵۰ سال محل عبور و مرور دانشجویان بوده است ما تصمیم داریم یکسری خدمات را به مردم ارائه دهیم تا با شرکتهای کارآفرین هم آشنا شوند.
منبع: روزنامه ایران